Haftalık Köşe Yazısı

Lideri yaşamında en çok yoran konu aile ilişkileri olmuş. Bildiğimiz bu acı gerçek, bir kez daha kanıtlandı. İş ortamındaki ilişkiler, ticaretteki kayıplar, kazançlar, koyu rekabet, yeni fabrika kuruluşları, yurt dışına açılma… Kısacası iş odaklı ilişkiler bir biçimde yönetiliyor. Aile ilişkilerindeki duygusal sorunların daha kalıcı hasarlara neden olduğunu bir kez daha görüyoruz. 

Liderin ifadeleri, ne kadar büyük lider olsak da önce insan olduğumuzu ve bilinç altındaki birikimlerin yıkıcı olabilen etkisini hatırlattı.

“Hep idare ettim, insanlara yardımcı oldum. Yaş ilerleyince kendimi unuttuğumu fark ettim. Fark ettim ki herkese yetişmişim de kendime geç kalmışım. Derin dünyamdaki olayları düşündükçe geçmişe dalıyorum, geceleri uyuyamıyorum. 

Altmış dört yaşındayım ama yüz yaşında hissediyorum. Bir yanda hissedar kardeşlerimle çocuklarım arasındaki dengeyi sağlama, diğer yandan eşlerin, çocukların, gelinlerin, damatların bitmeyen istekleri beni yoruyor. Yetmiyormuş gibi hafızam da bana oyunlar oynuyor. Bazen gerçeklerle hayaller arasında gidip geldiğimi düşünüyorum. Geçmiş yaşantılarım, kimseye anlatamadıklarım, kendimden bile sakladıklarım rahatsız ediyor.

Gerçeklerle hayaller, ön hafıza ile derin hafıza, bugünün gerçekleri ile geçmişin gerçekleri arasındayım. Öyle sarsıcı olaylar, şoklar yaşadım ki onları unutmam mümkün değil. Bir de sayısını bile unuttuğum toprağa verdiklerimden kalan acılar var. 

BİLİNÇ ALTINA İTTİKLERİMİZ 

Eskiden etkilemeyen bu birikimler, şimdilerde daha fazla içime kapanmama sebep oldu. Geçmişin birikimi, beni bugünden uzaklaştırıyor. Hafızamın diplerine inseniz, halının altına süpürdüğüm tozları, kalıntıları bilseniz, ayakta nasıl durduğuma şaşırırsınız. Halının altındakiler ayaklanmış gibi benden hesap soruyor… 

Bunca acılara rağmen iyiyim. Yaşamdan zevk alıyorum. Bazı arkadaşlarım gibi dışarıdan destek almadım, ilaç kullanmadım, bir terapiye katılmadım. Bütün zorlukları içimde yaşadım, sabrettim. Konuyu konunun asıl sahibine götürdüm ve O’nunla konuştum. O’na teslim oldum. Sorunları, beni var edenle aramızda çözdüm…”  

 Hayatta karşılaştığımız sarsıcı olayları atlatmak kolay değil. Zorlu iş yaşamının acıları, yakınlarımızın ölümü, kazalar, şiddet olayları, toplumsal çatışmalar, savaşlar, doğal afetler…

Olumsuz yaşam deneyimleri ve şoklar, ruhumuzda iz bırakır. Yaralanan bedenin kendini onarması gibi zihnimiz de travmalarla başa çıkmaya çalışır.

Travmanın kendisi yahut algıladığımız etkisiyle başa çıkamıyorsak zihin kendini korumaya alır. Ve zorlandığımız olayları ön bellekten arka beleğe, bilinçten bilinç altına iter. İş insanı liderin yaptığı gibi sıkıntıları halının altına süpürürüz.

KONUYU ASIL SAHİBİYLE ÇÖZMEK 

Bilinç altında biriken olumsuz yaşantılar zamanla çoğalır. Birbirinden farklı, birbirine ters, bazen çatışan duygu ve düşünceler, insanı rahatsız etmeye başlar. Çünkü unutmak istediğimiz olumsuz yaşam deneyimleri ve şoklar, bilincin üstüne çıkmak ister. Bu, bastırılmış öfkeye ve içe dönük bir yaşama neden olur. 

İşte bunun için unutmak istediğimiz olumsuz yaşantılarla yüzleşmemiz şart. Aksi halde kabullenemediğimiz, kendimize bile anlatmakta zorlandığımız, unutmaya çalıştığımız olaylar, travmaya dönüşüp takıntı, depresyon gibi daha derin psikolojik hastalıklara yol açabilir.

Bilinç altındaki bu birikimler uygun yollarla bilinç düzeyine çıkarılmazsa yer altındaki fay hatları gibi gerilir, kırıldıklarında büyük sarsıntıya ve hasara neden olurlar. Dolayısıyla geçmişte yaşadığımız olumsuz olayları saklamak yerine bir biçimde onlarla yüzleşmemiz, onları anlamamız, içselleştirmemiz, kabullenmemiz ve yeni öğrenmeler çıkarmamız gerekir. 

Bilinç altına ittiğimiz olumsuz yaşam deneyimleriyle yüzleşmek geçmişin acılarıyla başa çıkmak için iki temel destek gücümüz var: Biri diğer insanlardan alacağımız dış destek, diğeri ise iç alemimizin gücünden yararlanmaktır. 

Bir dostumuz, yarenimiz, bizi dinleyen bir arkadaşımızla konuşarak yahut psikolojik destek alarak kabullenmekte zorlandığımız derindeki sıkıntılarımızla yüzleşebilir, onları yönetebiliriz. İhtiyaç halinde alınacak dış destekler, psikolojik dengemize yardımcı olur. 

Asıl kalıcı katkı iç dünyamızın derinliğindeki yolculukla kendimize sağladığımız ruhsal destektir. Geçmişte yaşadığımız sorun, atlattığımız şok, maruz kaldığımız sıkıntının büyüklüğü ne olursa olsun ve bilinç altımızı ne kadar yorarsa yorsun, sırtımızı daha büyük bir gerçeğe, bütün gerçeklerin üzerindeki hakikate dayadığımızda sorunlar küçülecek ve aşılacaktır. Böylece zihnimizdeki takıntılar ruhumuzun aydınlığıyla aşılacak ve çözüme kavuşacaktır. 

İmam Gazali en yüce değere yaslandığınızda ruhsal sorunlarınız kalmaz diyor. Psikolog Jung ise inanç değerlerinin iyileştirici gücünü vurguluyor. 

Lider iş insanımızın yaptığı gibi zihnimizdeki takıntıları, bilinç altındaki birikimleri kalbimizin ve konunun sahibiyle çözmemiz mümkündür.